| NICIENIE - uciążliwe glebowe szkodniki warzyw |
|
|
|
|
|
W ostatnich kilku latach duże było nasilenie szkodników roślin uprawnych – wyjątkowo wiele zniszczeń, zwłaszcza w uprawach warzyw, wyrządzały szkodniki glebowe. Najbardziej niebezpieczne i uciążliwe były rolnice (gąsienice motyli z rodziny sówkowatych), pędraki (larwy chrząszczy z rodziny żukowatych), drutowce (larwy chrząszczy z rodziny sprężykowatych) oraz nicienie. Wyjątkowo łagodny przebieg zimy 2006/2007 sprawił, że większość szkodników przezimowała i nęka uprawiane rośliny, począwszy od wczesnych miesięcy wiosennych. Coraz groźniejsze nicienie Są to robaki obłe, żyjące w bardzo różnorodnych środowiskach. Wśród nich występują formy żyjące swobodnie w glebie i w wodach oraz pasożyty człowieka, zwierząt i roślin. Te ostatnie żyją wewnątrz tkanek roślin lub na zewnątrz nich, pasożytując na częściach podziemnych lub nadziemnych. Są bardzo małe, nitkowate i niedostrzegalne „gołym okiem” (jedynie cysty mątwika na korzeniach buraków czy ziemniaków są łatwe do zauważenia). Nicienie roślinożerne specjalnym narządem gębowym w postaci sztylecika rozrywają komórki roślinne i wysysają ich zawartość. Szczególnie groźne dla roślin są pasożyty korzeniowe wewnętrzne, które zakłócając rozwój korzeni znacznie ograniczają wzrost i plonowanie roślin. Dodatkowo, niektóre z nich przenoszą groźne choroby wirusowe roślin. Niebezpieczeństwo zagrażające uprawom ze strony nicieni jest duże, ze względu na trudności związane z ich zwalczaniem, a także dużą płodność i szybkość rozwoju. Szkodniki te rozmnażają się płciowo – składają jaja, z których wylęgają się larwy, przekształcające się następnie (po kilku wylinkach) w osobniki dorosłe. Na ogół postacie dorosłe różnią się od larw wielkością. U mątwików dorosłe samice maja jednak kształt nietypowy, zbliżony do gruszki lub cytryny, a u guzaka samice mają kształt nieregularny, workowaty lub gruszkowaty, a samice są typowo robakowate. Nicienie pasożytujące na roślinach część swego życia spędzają w glebie (nawet pasożyty części nadziemnych mogą wnikać do rośliny poprzez system korzeniowy). Najgroźniejsze z nich, mianowicie mątwiki, przeżywają w postaci cyst w glebie przez wiele lat, przy czym nawet dłuższa przerwa w uprawie roślin żywicielskich nie powoduje ich wyginięcia. Na domiar złego postępujące ocieplenie klimatu jest czynnikiem niezwykle sprzyjającym rozmnażaniu się i zwiększeniu szkodliwości nicieni (…) Wykaz tzw. nematocydów, czyli środków do zwalczania nicieni, jest niezwykle ubogi, co jest jedną z głównych przyczyn trudności z pozbyciem się tych szkodników. Dlatego tak ważna jest profilaktyka, polegająca głównie na rozmnażaniu roślin ze zdrowego, wolnego od chorób i szkodników materiału, w przebadanym bądź odkażonym podłożu. Nie zawsze zdajemy sobie sprawę z faktu, że szkodniki te mogą być przenoszone na sąsiadujące (i nie tylko) uprawy wraz z wodą spływającą z pól oraz na butach pracowników, kołach maszyn i ciągników. W uprawach warzywniczych, obok wymienionych wcześniej preparatów dezynfekcyjnych, które oczyszczają podłoże nie tylko ze szkodników glebowych, ale również sprawców niektórych chorób oraz z nasion chwastów (Basami 97 GR, Nemazin 97 FG, Nemazin 97 XX – zawierające dazomet, Nemasol 510 S.C. – zawierający metam sodowy) można zastosować jedynie środek zawierający oksamyl, czyli Vydate 240 SL w stężeniu 0,4% do podlewania selera oraz w dawce 2l/ha do opryskiwania cebuli na przełomie maja oraz czerwca i lipca. W uprawach warzywniczych pod osłonami Vydate 240 SL można wykorzystywać jedynie do opryskiwania roślin przeciwko szkodnikom nalistnym, nie ma jednak możliwości zwalczania nicieni uszkadzających system korzeniowy (…) Hasło Ogrodnicze 9/2007 |