| Pomarszczone krasnale |
 |
 |
|
|
|
Nie sztuka znaleźć borowika. Sztuka wytropić smardza i to poza sezonem. Smardze wyrastajÄ… wiosna i wczesnym latem, sporadycznie jesieniÄ…. Prawie zawsze pojawiajÄ… siÄ™ pojedynczo, bo grzybnia wiÄ™kszoÅ›ci smardzów wypuszcza zwykle jeden owocnik, najwyżej trzy, ale wtedy w znacznej odlegÅ‚oÅ›ci. Jedynym z wyjÄ…tków od tej reguÅ‚y jest smardz wyniosÅ‚y, przypominajÄ…cy wysuszonego krasnoludka. Wyrasta gromadnie, zwÅ‚aszcza na pogorzeliskach. ZwiÄ…zki chemiczne przenikajÄ…ce do gleby podczas pożaru lasu pobudzajÄ… grzybnie smardzów do owocowania, stÄ…d grupki krasnopodobnych grzybków. Smardze rosnÄ… bardzo powoli. SÄ… puste wewnÄ…trz, jak wszystkie grzyby należące do klasy workowców. Szlachetny i pospolity. W Polsce wyrasta kilka gatunków smardzów: wszystkie objÄ™to ochrona. Nie wolno ich zerwać ani zniszczyć. Smardze sÄ… podobne do dość pospolitych, trujÄ…cych piestrzenic. Kapelusz piestrzenic nie ma wgÅ‚Ä™bieÅ„, jest za to pofaÅ‚dowany. Stare atlasy grzybów polecajÄ… piestrzenicÄ™ jako jadalnÄ…. Być może dlatego jest na trzecim miejscu poÅ›ród polskich trucicieli w kapeluszach: po olszówce i muchomorze zielonawym. Na grzyby na smardze Przedwojenna polska kuchnia bardzo ceniÅ‚a smardze. Ich grzybniÄ™ sprowadzano do parków otaczajÄ…cych paÅ‚ace. W starych parkach smardze do dzisiaj wychylajÄ… siÄ™ spod ziemi w najmniej spodziewanych miejscach. CzÄ™sto brane sÄ… za dziwaczne „psie” grzyby, choć to bardzo szlachetny rodzaju, o orzechowym, niepowtarzalnym smaku i zapachu wilgotnych katakumb. Miąższ smardza pod naciskiem rozsypuje siÄ™ jak suchy wosk, a kapelusz wydaje siÄ™ przejrzysty. Dorodny owocnik waży nie wiÄ™cej niż 20 g. Lekkość grzyba wiąże siÄ™ nie tylko z tym, że jego trzon jest pusty. Wynika również z koronkowej budowy kapelusza. Gość roÅ›nie w mieÅ›cie Smardze, tak rzadkie i chronione, od czasu do czasu wyrastajÄ… w miejscach, w których w ogóle nie można siÄ™ schronić. Przy parkingach, na skwerach, tuż przy chodnikach. Grzybnia smardzów trafia tam ze Å›cióÅ‚kÄ… z rozdrobnionej kory, sÅ‚użącej do wysypywania iglaków i obrzeży klombów. Smardz w mieÅ›cie to jest coÅ›! Najszlachetniejszy okaz w okolicy.
Super Express, 22-23.09.07r. |
